W koncepcjach chorób psychosomatycznych czynniki psychologiczne odgrywają istotną rolę zarówno w powstawaniu, jak i w znoszeniu choroby oraz powstawaniu niepełnosprawności. Charakter choroby oraz sposób jej leczenia wpływają niekorzystnie na stan emocjonalny pacjentów, którzy często są przygnębieni, apatyczni, zniechęceni, nie radzą sobie ze stresem związanym z lękiem o przyszłość. W reumatoidalnym zapaleniu stawów (RZS) wśród czynników bezpośrednio związanych z chorobą, które mają istotny wpływ na rozwój zaburzeń emocjonalnych oraz rozwój niepełnosprawności, wskazuje się: ból, aktywność choroby, uszkodzenie stawów i tkanek okołostawowych, zmiany pozastawowe i powikłania układowe. Dodatkowo podaje się czynniki niezależne od choroby, w tym czynniki demograficzne i psychospołeczne, takie jak: wiek, płeć, uwarunkowania genetyczne, stan socjalno-ekonomiczny, poziom wykształcenia, choroby współistniejące i środowisko. W artykule przedstawiono formy i techniki psychologiczne pracy z pacjentem, której celem jest obniżenie poziomu bólu i jego dekatastrofizacja, przestrzeganie zaleceń lekarskich, najdłuższe utrzymywanie sprawności fizycznej, podejmowanie codziennych aktywności życiowych i przeciwdziałanie powstawaniu zaburzeń sfery emocjonalnej, w tym depresji.