Diagnostyka serologiczna niesklasyfikowanych zapaleń stawów o podejrzewanej etiologii infekcyjnej jest często uważana za podstawową z uwagi na opóźnione objawy kliniczne w stosunku do wystąpienia infekcji. W prezentowanej pracy przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych na 4830 surowicach pacjentów (w tym ok. 53% dzieci i młodzieży), hospitalizowanych w 2009 r. w 4 od­działach klinicznych Instytutu Reumatologii w Warszawie. W badaniach zastosowano metodę immunoenzymatyczną (ELISA), a w przypadku konieczności potwierdzenia obecności przeciwciał dla Y. enterocolitica (u dzieci) i B. burgdorferi – metodę immunoblotting ( Western-blotting ). Analizując uzyskane wyniki, stwierdzono podwyższony poziom przeciwciał dla Yersinia spp. – w 35,3% surowic, dla S. Enteritidis – w 13%, Ch. trachomatis – w 10,6%, B. burgdorferi – w 14,7% (tab. I). Przeanalizowano występowanie przeciwciał poszczególnych klas w aspekcie ich przydatności diagnostycznej w określaniu infekcji. Szczególną uwagę zwracano na częste współwystępowanie w tej samej surowicy przeciwciał dla kilku drobnoustrojów (w tych samych klasach – w 56,8%, w różnych klasach – 20,7%) (tab. III, IV). Potwierdzono obecność swoistych przeciwciał klasy IgA dla Yersinia spp. w 60,8%, a klasy IgG – w 86,7%. Podobne badania nad swoistością przeciwciał dla B. burgdorferi wykazały ich potwierdzalność w 82,2% dla klasy IgG oraz w 45,9% dla klasy IgM (tab. II). Dodatkowo dokonano szczegółowej analizy częstości występowania przeciwciał dla swoistych antygenów Y. enterocolitica i B. burgdorferi (ryc. 1, 2). Diagnostyka serologiczna niesklasyfikowanych zapaleń stawów o podejrzewanej etiologii bakteryjnej: Yersinia spp., S. Enteritidis , Ch. trachomatis , B. burgdorferi , jest przydatna z racji opóźnionych objawów klinicznych, jednakże obarczona wieloma trudnościami interpretacyjnymi, wynikającymi z:
• częstego wykrywania przeciwciał w jednej klasie, zwłaszcza IgG, które nie mają istotnego znaczenia w diagnostyce chorób infekcyjnych,
• jednoczesnego współwystępowania przeciwciał dla 2–3 drobnoustrojów, świadczącego o krzyżowej reaktywności, nadkażeniu i/lub odległym kontakcie z patogenem,
• konieczności w wielu przypadkach potwierdzenia wyniku metodami swoistymi, co jednak znacznie zwiększa koszty diagnostyki.