Bieżący numer
Archiwum
Online first
O czasopiśmie
Redakcja
Rada Naukowa
Wydawca
Standardy etyczne i procedury
Bazy indeksacyjne
Recenzenci
Recenzenci Honorowi
Prenumerata
Kontakt
Najczęściej czytane artykuły
Dla autorów
Opłata za przetwarzanie artykułu (APC)
Książki i Konferencje
Książki
Konferencje
SARS CoV-2/COVID-19
PRACA PRZEGLĄDOWA
Czy każdy chory na reumatoidalne zapalenie stawów powinien być leczony statyną?
Data publikacji online: 08-04-2010
Reumatologia 2009;47(6):348-355
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Ostatnia dekada przyniosła mocne dowody kliniczne i laboratoryjne na ścisły związek zaburzeń gospodarki lipidowej i miażdżycy naczyń z przewlekłym procesem zapalnym w przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS). Choroby układu sercowo-naczyniowego stanowią obecnie główną przyczynę śmiertelności pacjentów z RZS. Systematyczna ocena kardiologicznych i metabolicznych czynników ryzyka, ścisłe monitorowanie aktywności choroby, działania profilaktyczne oraz terapia statynami mogłyby odwrócić tę niekorzystną tendencję. W kwalifikacji chorego do leczenia statyną należy uwzględniać krajowe standardy prowadzenia terapii hipolipemizującej oraz dane kliniczne wynikające z traktowania RZS jako potencjalnego czynnika ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego
REFERENCJE (59)
1.
Ross R. Atherosclerosis – an inflammatory disease. N Engl J Med 1999; 340: 115-126. .
2.
Pasceri V, Yeh ET. A tale of two diseases: atherosclerosis and rheumatoid arthritis. Circulation 1999; 100: 2124-2126. .
3.
Turesson C. Endothelial expression of MHC class II molecules in autoimmune disease. Curr Pharm Res 2004; 10: 129-143. .
4.
Liuzzo G, Angiolillo DJ, Buffon A, et al. Enhanced response of blood monocytes to in vitro lipopolysaccharide-challenge in patients with recurrent unstable angina. Circulation 2001; 103: 2236-2241. .
5.
Krishnan E, Lingala VB, Singh G. Declines in mortality from acute myocardial infarction in successive incidence and birth cohorts of patients with rheumatoid arthritis. Circulation 2004; 110: 1774-1779. .
6.
Turesson C, Jarenros A, Jacobsson L. Increased incidence of cardiovascular disease in patients with rheumatoid arthritis: results from a community based study. Ann Rheum Dis 2004; 63: 952-955. .
7.
Solomon DH, Karlson EW, Rimm EB, et al. Cardiovascular morbidity and mortality in women diagnosed with rheumatoid arthritis. Circulation 2003; 107: 1303-1307. .
9.
Douglas KM, Pace AV, Treharne GJ, et al. Excess recurrent cardiac events in rheumatoid arthritis patients with acute coronary syndrome. Ann Rheum Dis 2006; 65: 348-353. .
10.
Warrington KJ, Kent PD, Frye RL, et al. Rheumatoid arthritis is an independent risk factor for multi-vessel coronary artery disease: a case control study. Arthritis Res Ther 2005; 7: R984-991. .
11.
Boers M, Dijkmans B, Gabriel S, et al. Making an impact on mortality in rheumatoid arthritis: targeting cardiovascular comorbidity. Arthritis Rheum 2004; 50: 1734-1739. .
12.
Nurmohamed MT, Dijkmans BA. Dyslipidaemia, statins and rheumatoid arthritis. Ann Rheum Dis 2009; 68: 453-455. .
13.
van Halm VP, Nielen MM, Nurmohamed MT, et al. Lipids and inflammation: serial measurements of the lipid profile of blood donors who later developed rheumatoid arthritis. Ann Rheum Dis 2007; 66: 184-188. .
14.
Remans PH, van Oosterhout M, Smeets TJ, et al. Intracellular free radical production in synovial T lymphocytes from patients with rheumatoid arthritis. Arthritis Rheum 2005; 52: 2003-2009. .
15.
Hyka N, Dayer JM, Modoux C, et al. Apolipoprotein A-I inhibits the production of interleukin-1beta and tumor necrosis factor-alpha by blocking contact-mediated activation of monocytes by T lymphocytes. Blood 2001; 97: 2381-2389. .
16.
McMahon M, Grossman J, FitzGerald J, et al. Proinflammatory high-density lipoprotein as a biomarker for atherosclerosis in patients with systemic lupus erythematosus and rheumatoid arthritis. Arthritis Rheum 2006; 54: 2541-2549. .
17.
Stavropoulos-Kalinoglou A, Metsios GS, Panoulas VF, et al. Associations of obesity with modifiable risk factors for the development of cardiovascular disease in patients with rheumatoid arthritis. Ann Rheum Dis 2009; 68: 242-245. .
18.
Young A, Koduri G, Batley M, et al. Mortality in rheumatoid arthritis. Increased in the early course of disease, in ischaemic heart disease and in pulmonary fibrosis. Rheumatology 2007; 46: 350-357. .
19.
Gonzalez A, Maradit Kremers H, Crowson CS, et al. Do cardiovascular risk factors confer the same risk for cardiovascular outcomes in rheumatoid arthritis patients as in non-rheumatoid arthritis patients? Ann Rheum Dis 2008; 67: 64-69. .
20.
Kremers HM, Nicola PJ, Crowson CS, et al. Prognostic importance of low body mass index in relation to cardiovascular mortality in rheumatoid arthritis. Arthritis Rheum 2004; 50: 3450-3457. .
21.
Goodson NJ, Symmons DP, Scott DG, et al. Baseline levels of C-reactive protein and prediction of death from cardiovascular disease in patients with inflammatory polyarthritis: a ten-year follow-up study of a primary care-based inception cohort. Arthritis Rheum 2005; 52: 2293-2299. .
22.
Maradit-Kremers H, Nicola PJ, Crowson CS, et al. Cardiovascular death in rheumatoid arthritis: a popu-lation-based study. Arthritis Rheum 2005; 52: 722-732. .
23.
Turesson C, McClelland RL, Christianson TJ, et al. Severe extra-articular disease manifestations are associated with an increased risk of first ever cardiovascular events in patients with rheumatoid arthritis. Ann Rheum Dis 2007; 66: 70-75. .
24.
Choi HK, Hernán MA, Seeger JD, et al. Methotrexate and mortality in patients with rheumatoid arthritis: a prospective study. Lancet 2002; 359: 1173-1177. .
25.
Hürlimann D, Forster A, Noll G, et al. Anti-tumor necrosis factor-alpha treatment improves endothelial function in patients with rheumatoid arthritis. Circulation 2002; 106: 2184-2187. .
26.
Metsios GS, Stavropoulos-Kalinoglou A, Douglas KM, et al. Blockade of tumour necrosis factor-alpha in rheumatoid arthritis: effects on components of rheumatoid cachexia. Rheumatology 2007; 46: 1824-1827. .
27.
Kotyla PJ, Śliwińska-Kotyla B, Lewicki M, Kucharz EJ. Znaczenie inhibitorów hydroksymetyloglutarylo-koenzymu A (statyn) w reumatologii. Reumatologia 2005; 43: 20-.
28.
Bielinska A, Głuszko P. Statyny – czy okażą się przydatne w reumatologii? Pol Arch Med Wewn 2007; 17: 420-425. .
29.
Yokota K, Miyazaki T, Hirano M, et al. Simvastatin inhibits production of interleukin 6 (IL-6) and IL-8 and cell proliferation induced by tumor necrosis factor-alpha in fibroblast-like synoviocytes from patients with rheumatoid arthritis. J Rheumatol 2006; 33: 463-471. .
30.
Kanda H, Yokota K, Kohno C, et al. Effects of low-dosage simvastatin on rheumatoid arthritis through reduction of Th1/Th2 and CD4/CD8 ratios. Mod Rheumatol 2007; 17: 364-368. .
31.
Funk JL, Chen J, Downey KJ, et al. Bone protective effect of simvastatin in experimental arthritis. J Rheumatol 2008; 35: 1083-1091. .
32.
Nagashima T, Okazaki H, Yudoh K, et al. Apoptosis of rheumatoid synovial cells by statins through the blocking of protein geranylgeranylation: a potential therapeutic approach to rheumatoid arthritis. Arthritis Rheum 2006; 54: 579-586. .
33.
Hermann F, Forster A, Chenevard R, et al. Simvastatin improves endothelial function in patients with rheumatoid arthritis. J Am Coll Cardiol 2005; 45: 461-464. .
34.
Walewska E, Rupinski R, Filipowicz-Sosnowska A. Zaburzenia metabolizmu glukozy u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów. Reumatologia 2008; 46: 356-360. .
35.
Freeman DJ, Norrie J, Sattar N, et al. Pravastatin and the development of diabetes mellitus: evidence for a protective treatment effect in the West of Scotland Coronary Prevention Study. Circulation 2001; 103: 357-362. .
36.
Jick SS, Choi H, Li L, et al. Hyperlipidemia, statin use and the risk of developing rheumatoid arthritis. Ann Rheum Dis 2009; 68: 546-551. .
37.
McCarey DW, McInnes IB, Madhok R, et al. Trial of Atorvastatin in Rheumatoid Arthritis (TARA): double-blind, randomised placebo-controlled trial. Lancet 2004; 363: 2015-2021. .
38.
Okamoto H, Koizumi K, Kamitsuji S, et al. Beneficial action of statins in patients with rheumatoid arthritis in a large observational cohort. J Rheumatol 2007; 34: 964-968. .
40.
Van Doornum S, McColl G, Wicks IP. Atorvastatin reduces arterial stiffness in patients with rheumatoid arthritis. Ann Rheum Dis 2004; 63: 1571-1575. .
41.
Tikiz C, Utuk O, Pirildar T, et al. Effects of Angio-tensin-converting enzyme inhibition and statin treatment on inflammatory markers and endothelial functions in patients with longterm rheumatoid arthritis. J Rheumatol 2005; 32: 2095-2101. .
42.
van Denderen JC, Peters MJ, van Halm VP, et al. Statin therapy might be beneficial for patients with ankylosing spondylitis. Ann Rheum Dis 2006; 65: 695-696. .
43.
Mäki-Petäjä KM, Booth AD, Hall FC, et al. Ezetimibe and simvastatin reduce inflammation, disease activity, and aortic stiffness and improve endothelial function in rheumatoid arthritis. J Am Coll Cardiol 2007; 50: 852-858. .
44.
Charles-Schoeman C, Khanna D, Furst DE, et al. Effects of high-dose atorvastatin on antiinflammatory properties of high density lipoprotein in patients with rheumatoid arthritis: a pilot study. J Rheumatol 2007; 34: 1459-1464. .
45.
Abou-Raya A, Abou-Raya S, Helmii M. Statins: a potentially useful therapeutic option in the management of systemic sclerosis-related Raynaud’s phenomenon and digital ulcers. Ann Rheum Dis 2007; 66 Suppl II: 103. .
46.
Shirinsky IV, Zheltova OI, Solovyova NY, et al. Changes in disease activity, cytokine production, and proliferation of peripheral blood mononuclear cells in patients with rheumatoid arthritis after simvastatin treatment. Scand J Rheumatol 2009; 38: 23-27. .
47.
De Kruif MD, Limper M, Hansen HR, et al. Effect of a 3-month course of rosuvastatin in patients with systemic lupus erythematosus. Ann Rheum Dis 2009; 68: 1654. 48. European Guidelines on Cardiovascular Disease Prevention in Clinical Pactice. Third Joint Task Force of European and other Societies on Cardiovascular Disease Prevention in Clinical Practice. Eur J Cardiovasc Prev Rehab 2003. .
48.
Third Report of the National Cholesterol Education Program (NCEP) Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults (Adults Treatment Panel III). Circulation 2002. .
49.
Soubrier M, Zerkak D, Dougados M. Indications for lowering LDL cholesterol in rheumatoid arthritis: an unrecognized problem. J Rheumatol 2006; 33: 1766-1769. .
51.
van Halm VP, Peters MJ, Voskuyl AE, et al. Rheumatoid arthritis versus diabetes as a risk factor for cardiovascular disease: a cross-sectional study, the CARRE Investigation. Ann Rheum Dis 2009; 68: 1395-1400. .
52.
Chung CP, Oeser A, Solus JF, et al. Inflammation-associated insulin resistance: differential effects in rheumatoid arthritis and systemic lupus erythematosus define potential mechanisms. Arthritis Rheum 2008; 58: 2105-2112. .
53.
Park YB, Ahn CW, Choi HK, et al. Atherosclerosis in rheumatoid arthritis: morphologic evidence obtained by carotid ultrasound. Arthritis Rheum 2002; 46: 1714-1719. .
54.
Ridker PM, Danielson E, Fonseca FA, et al. Rosuvastatin to prevent vascular events in men and women with elevated C-reactive protein. N Engl J Med 2008; 359: 2195-2207. .
55.
Kharbanda RK, Wallace S, Walton B, et al. Systemic Acyl-CoA: cholesterol acyltransferase inhibition reduces inflammation and improves vascular function in hypercholesterolemia. Circulation 2005; 111: 804-807. .
56.
Charles-Schoeman C, Banquerigo ML, Hama S, et al. Treatment with an apolipoprotein A-1 mimetic peptide in combination with pravastatin inhibits collagen-induced arthritis. Clin Immunol 2008; 127: 234-244. .
57.
Bansback N, Ara R, Ward S, et al. Statin therapy in rheumatoid arthritis: a cost-effectiveness and value-of-information analysis. Pharmacoeconomics 2009; 27: 25-37. .
58.
Peters MJL, Symmons DP, McCarey D, et al. EULAR evidence-based recommendations for cardiovascular risk management in patients with rheumatoid arthritis and other forms of inflammatory arthritis. Ann Rheum Dis 2009; doi:10.1136/ard.2009.113696. .
Copyright: © Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie. This is an Open Access journal, all articles are distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-9834 |
| ISSN: | 0034-6233 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
