Wstęp : Twardzina układowa należy do grupy układowych chorób tkanki łącznej, która charakteryzuje się mikroangiopatią oraz włóknieniem narządów wewnętrznych. Uważa się, że pierwotne zajęcie mózgu jest rzadko stwierdzane w przebiegu choroby. Celem pracy była ocena za pomocą badania neurologicznego oraz rezonansu magnetycznego głowy (magnetic resonance imaging – MRI) częstości występowania zmian w mózgu w przebiegu twardziny układowej i korelacja zmian w badaniu MRI z objawami neuropsychiatrycznymi.
Materiał i metody : Do badania zakwalifikowano 21 kobiet w wieku 23–71 lat z rozpoznaną twardziną układową, z czasem trwania choroby 1–11 lat, ze stwierdzonymi objawami neuropsychiatrycznymi, bez innych chorób układowych. Wszystkie chore miały wykonane badanie MRI głowy.
Wyniki : Do najczęściej stwierdzanych zmian w badaniu MRI należały objawy zaniku korowo-podkorowego (u 57% chorych) i zmiany ogniskowe (62% chorych), głównie zlokalizowane w istocie białej i mające średnicę poniżej 2 mm. Wśród chorych z zespołem depresyjnym cechy zaniku korowo-podkorowego średniego lub dużego stopnia wykazano u 8 chorych (66,7%), pojedyncze zmiany ogniskowe u 6 chorych (50%), liczne zmiany ogniskowe u 3 pa­cjentek (25%).
Wnioski : Wyniki badań wskazują, że zajęcie ośrodkowego układu nerwowego w przebiegu twardziny układowej nie należy do rzadkości. Badanie MRI głowy jest czułą metodą pozwalającą na wykrycie zmian w mózgu u chorych z twardziną układową.