PRACA PRZEGLĄDOWA
Zespół Sjögrena – problem interdyscyplinarny widziany okiem lekarza stomatologa
Data nadesłania: 30-06-2014
Data ostatniej rewizji: 06-11-2014
Data akceptacji: 14-11-2014
Data publikacji online: 30-11-2014
Data publikacji: 31-12-2014
Reumatologia 2014;52(6):394-397
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Zespół Sjögrena jest powszechnie znaną jednostką chorobową o przewlekłym przebiegu, dla której nie opracowano jeszcze skutecznej terapii. W 90% przypadków chorobę tę rozpoznaje się u kobiet, zwykle w okresie okołomenopauzalnym. Dotyczy ona wielu układów i narządów i dlatego stanowi przedmiot zainteresowania lekarzy wielu specjalności. Wyróżnia się pierwotny i wtórny zespół Sjögrena, w których dominującymi objawami są suchość jamy ustnej oraz suchość spojówki i rogówki. W artykule omówiono objawy zespołu Sjögrena ze strony jamy ustnej – dotyczące błony śluzowej jamy ustnej, warg, języka, dziąseł, zębów i przyzębia. Scharakteryzowano leczenie i postępowanie profilaktyczne stosowane w gabinecie stomatologicznym u pacjentów z zespołem Sjögrena. Uwzględniono elementy stylu życia mające wpływ na przebieg choroby oraz zalecenia dotyczące farmakoterapii, których celem jest uniknięcie nasilenia objawów.
REFERENCJE (21)
1.
Fox RI, Fox CM. Sjögren’s syndrome: practical guidelines to diagnosis and therapy. Springer 2011; 3-4. .
2.
Martinez L, McCammon S, Quinn, Jr FB. Sjögren’s syndrome, SOURCE: Grand Rounds Presentation, The University of Texas, Medical Branch, Department of Otolaryngology, July 29, 2009. .
3.
Agarwal P. Immunopathogenesis of Sjögren’s syndrome. J Indian Rheumatol Assoc 2003; 11: 71-75. .
4.
Fuglewicz A, Pękala Ł. Wtórny zespół Sjögrena u chorych z układowymi chorobami tkanki łącznej. Adv Clin Exp Med 2003; 12: 329-339. .
5.
Ramos-Casals M, Tzioufas AG, Stone JH, et al. Treatment of primary Sjögren syndrome: a systematic review. JAMA 2010; 304: 452-460. .
6.
Morawska J, Sierakowski S, Gińdzieńska-Sieśkiewicz E, et al. Współwystępowanie zespołu Sjögrena i twardziny układowej. Reumatologia 2010; 48: 446-448. .
7.
Papadopulos GK, Moutsopoulos HM. Slow viruses and the immune system in the pathogenesis of local tissue damage in Sjögren’s syndrome. Ann Rheum Dis 1992; 51: 136-138. .
8.
Madaliński K, Zajączek-Grabowska A, Chwalińska-Sadowska H, et al. Zjawiska immunologiczne związane z zakażeniem wirusem zapalenia wątroby C i ich występowanie w zespole Sjögrena. Reumatologia 1998; 36: 222-225. .
9.
Jonsson R, Vogelsang P, Volchenkov R, et al. The complexity of Sjögren’s syndrome: Novel aspects on pathogenesis. Immunol Lett 2011; 141: 1-9. .
10.
Zimmermann-Górska I. Pierwotny zespół Sjögrena czy objawy wywołane przez zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu C? Reumatologia 2010; 48: 442-445. .
11.
Smoleńska Ż, Bilińska M, Kujawska-Danecka H, et al. Obwodowy układ nerwowy w pierwotnym zespole Sjögrena. Reumatologia 2013; 51: 202-209. .
12.
Gøransson LG, Herigstad A, Tjensvoll AB, et al. Peripheral neuropathy in primary Sjögren syndrome. A population-based study. Arch Neurol 2006; 63: 1612-1615. .
13.
Mellgren SI, Göransson LG, Omdal R. Primary Sjögren’s syndrome associated neuropathy. Can J Neurol Sci 2007; 34: 280-287. .
14.
Delalande S, de Seze J, Fauchais AL, et al. Neurologic manifestations in primary Sjögren syndrome: a study of 82 patients. Medicine (Baltimore) 2004; 83: 280-291. .
15.
Se`ne D, Jallouli M, Lefaucheur JP, et al. Peripheral neuropathies associated with primary Sjögren syndrome: immunologic profiles of nonataxic sensory neuropathy and sensorimotor neuropathy. Medicine (Baltimore) 2011; 90: 133-138. .
16.
Oğütcen-Toller M, Gedik R, Gedik S, et al. Sjögren’s syndrome: a case report and review of the literature. West Indian Med J 2012; 61: 305-308. .
17.
Napeńas JJ, Rouleau TS. Oral complications of Sjögren’s syndrome. Oral Maxillofac Surg Clin North Am 2014; 26: 55-62. .
18.
Ahmadi E, Fallahi S, Alaeddini M, et al. Severe dental caries as the first presenting clinical feature in primary Sjögren’s syndrome. Caspian J Intern Med 2013; 4: 731-734. .
19.
Lu MC, Jheng CH, Tsai T-Y, et al. Increased dental visits in patients prior to diagnosis of primary Sjögren’s syndrome: a population-based study in Taiwan. Rheumatol Int 2014; 34: 1555-1561. .
21.
Diagnostyka i leczenie chorób błony śluzowej jamy ustnej. Górska R (red.). Med Tour Press International, Warszawa 2011; 238-241.
Copyright: © Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie. This is an Open Access journal, all articles are distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-9834 |
| ISSN: | 0034-6233 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
