PRACA ORYGINALNA
Propozycja nowego podejścia metodycznego i interpretacji wyników oznaczeń przeciwciał przeciwko Borrelia burgdorferi – analiza składu przeciwciałowego krążących kompleksów immunologicznych
Więcej
Ukryj
Data publikacji online: 27-09-2011
Reumatologia 2011;49(5):328-334
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Borelioza z Lyme ma bogatą symptomatologię i w znacznym odsetku przypadków może przypominać wczesne stadia układowej choroby tkanki łącznej. Część pacjentów trafia po wizycie u lekarza POZ do reumatologa. Reumatolog może zlecić badania autoprzeciwciał „markerowych” oraz na obecność przeciwciał bakteryjnych (przeciwko Borrelia burgdorferi). Odsetek wyników dodatnich w kierunku B. burgdorferi jest znikomy (14,7%), istnieje zatem problem wiarygodności tych wyników. Seronegatywność pod względem obecności swoistych przeciwciał dla B. burgdorferi dotyczy ok. 30–40% surowic pacjentów z podejrzeniem boreliozy, łącznie z pacjentami z potwierdzonymi w wywiadzie ukąszeniami przez kleszcza i wystąpieniem objawu patognomonicznego (rumienia wędrującego). Mimo że dysponujemy licznymi testami bakteriologicznymi, serologicznymi czy molekularnymi (PCR), diagnostyka boreliozy nastręcza trudności i może prowadzić do uzyskiwania wyników fałszywie ujemnych lub fałszywie dodatnich. Autorzy pracy skupili się na surowicach pacjentów seronegatywnych pod względem przeciwciał dla B. burgdorferi, w których wolne przeciwciała przeciwko B. burgdorferi zostały związane przez antygeny krętka i utworzyły krążące kompleksy immunologiczne (KKI). Celem pracy była analiza KKI pod kątem obecności przeciwciał przeciwko B. burgdorferi w trudnych diagnostycznie surowicach pacjentów, u których obraz kliniczny wskazywał na obecność zakażenia krętkiem z rodzaju B. burgdorferi (ryc. 1–7). Badania przeprowadzono na surowicach 54 chorych z wywiadem wskazującym na boreliozę. Zastosowano nowe metodyczne podejście do analizy obecności swoistych przeciwciał dla B. burgdorferi – wytrącanie i dysocjację KKI, a następnie oznaczanie w uzyskanej frakcji γ z osadu PEG przeciwciał swoistych dla B. burgdorferi. W 41 surowicach ujemnych w teście ELISA wytrącono frakcję γ z osadu PEG i powtórnie oznaczono przeciwciała dla B. burgdorferi. W 82% surowic wykryto obecność przeciwciał dla B. burgdorferi, głównie w klasie IgG. Wykonano test potwierdzenia metodą Western-blotting i w ponad 50% frakcji γ uzyskano potwierdzenie obecności tych przeciwciał, w 22% surowic uzyskano wyniki wątpliwe, w pozostałych 28% frakcji występowały co najmniej przeciwciała dla antygenu p41. Autorzy mają nadzieję, że opracowane przez nich nowe podejście, po niezbędnych dla celów rutynowej diagnostyki uproszczeniach, znajdzie zastosowanie w serodiagnostyce boreliozy. Jest to cel przyszłych badań, jakie będą prowadzone w Zakładzie Mikrobiologii i Serologii IR przy współpracy z innymi zakładami.
REFERENCJE (16)
1.
Kwiatkowska B. Wczesne zapalenie stawów – diagnostyka. 30. Konferencja Ordynatorów i Kierowników Poradni Reumatologicznych. Rekomendacje postępowania w reumatologii. Materiały konferencyjne, IR, Warszawa 2011; 85-89. .
2.
Filipowicz-Sosnowska A, Stanisławska-Biernat E, Zubrzycka-Sienkiewicz A. Reumatoidalne zapalenie stawów. Medycyna po Dyplomie 2000, wydanie specjalne; 8-14. .
3.
von Mühlen CA, Tan EM. Autoantibodies in the diagnosis of systemic rheumatic diseases. Semin Arthritis Rheum 1995; 24: 323-358. .
4.
Puszczewicz M. Rekomendacje postępowania w odczynowym zapaleniu stawów. 30. Konferencja Ordynatorów i Kierowników Poradni Reumatologicznych. Rekomendacje postępowania w reumatologii. Materiały konferencyjne, IR, Warszawa 2011; 112-115. .
5.
Noworyta J, Brasse-Rumin M, Budziszewska M, Ząbek J. Występowanie, swoistość i krzyżowa reaktywność przeciwciał antybakteryjnych (Yersinia spp., Salmonella enteritidis, Chlamydia trachomatis, Borrelia burgdorferi) oraz ich znaczenie w diagnostyce niesklasyfikowanych zapaleń stawów. Reumatologia 2011; 49: 32-39. .
6.
Witecka-Knysz E, Klimczak M, Lakwa K i wsp. Borelioza: dlaczego diagnostyka jest tak trudna? Diagnosta Laboratoryjny 2007; kwiecień: 1-4. .
7.
Schutzer SE, Coyle PK, Belman AL, et al. Sequestration of antibody to Borrelia burgdorferi in immune complexes in seronegative Lyme disease. Lancet 1990; 335: 312-315. .
8.
Palacz A, Ząbek J, Horbacz I, Pyka J. Próba wyjaśnienia przyczyny niepowodzeń w ustaleniu swoistości autoprzeciwciał przeciwjądrowych w surowicach ANA-dodatnich na podstawie analizy poszczególnych swoistości przeciwciał obecnych w krążących kompleksach immunologicznych. Reumatologia 2011; 49: 16-22. .
9.
Świerczyńska Z, Rdułtowska H, Woźniczko-Ostrowska G, Ząbek J. A new method for detection of circulating immune complexes by immunoelectrophoretic analysis. Reumatologia 1979; 17: 269-277. .
10.
Gazda A, Ząbek J, Romicka AM i wsp. Występowanie przeciwciał antykardiolipinowych w krążących kompleksach immunologicznych u dzieci z młodzieńczym toczniem rumieniowatym układowym i młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów. Pol Arch Med Wewn 2008; 118 (Supl.): 14-19. .
11.
Lisowski J. Metody fizykochemiczne stosowane w immunologii. W: Immunologia praktyczna. Ślopek S (red.). PZWL, Warszawa 1970. .
12.
Stanisławska-Biernat E. Współczesne podejście do diagnostyki i leczenia boreliozy. Reumatologia 2006; 44: 57-60. .
13.
Hermanowska-Szpakowicz T, Świerzbińska R i wsp. Aktualne możliwości diagnostyki boreliozy z Lyme. Pol Merk Lek 2000; 43: 69-71. .
14.
Koprowska-Legatowicz M, Gziut A, Jezierski J i wsp. Borelioza serca – gorzka lekcja czy spóźniony sukces diagnostyczny? Opis przypadku. Kardiol Pol 2007; 65: 1228-1230. .
15.
Ząbek J. Nowoczesne metody diagnostyki autoprzeciwciał. Reumatologia 2003; 41:12-24. .
16.
Chmielewska-Badora J, Cisak E, Wójcik-Fatla A, et al. Correlation of tests for detection of Borrelia burgdorferi sensu lato infection in patients with diagnosed borreliosis. Ann Agric Environ Med 2006; 13: 307-311.
Copyright: © Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie. This is an Open Access journal, all articles are distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) License (
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.