PRACA ORYGINALNA
Jakość życia zależna od zdrowia u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów
Więcej
Ukryj
Data publikacji online: 14-05-2010
Reumatologia 2010;48(2):104-111
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Celem związanym z leczeniem reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS) jest poprawa zdrowia w wymiarze fizycznym, społecznym i psychicznym oraz dbałość o jakość życia zależną od zdrowia. Celem badania była analiza jakości życia zależnej od zdrowia (health-related quality of life – HRQoL) pacjentów hospitalizowanych z powodu zaostrzenia RZS z uwzględnieniem chorób współistniejących i wybranych parametrów biochemicznych. W badaniu brało udział 51 osób, 42 kobiety i 9 mężczyzn. Średnia wieku wynosiła 62,5 roku (SD ±12,6). Analizę HRQoL wykonano z użyciem kwestionariusza SF-36. Wyniki badania wykazały istotny statystycznie związek wybranych skal SF-36 z parametrami demograficznymi (starszy wiek, płeć żeńska), klinicznymi (czas trwania RZS, obecność choroby niedokrwiennej serca, osteoporozy, złamań patologicznych w przebiegu osteoporozy, choroby zwyrodnieniowej stawów, nowotworów złośliwych), biochemicznymi (OB, CRP, GFR, Hb, albuminy osocza) i wizualną skalą analogową (visual analogue scale – VAS). Nie wykazano istotnego statystycznie związku pomiarów HRQoL z takimi zmiennymi, jak obecność cukrzycy, stężenie białek osocza, wskaźnik aktywności choroby (DAS28), wskaźnik masy ciała (body mass index – BMI). Dodatkowo przeprowadzono analizę psychometryczną stosowanego instrumentu oceny HRQoL – SF-36, gdzie potwierdzono jego rzetelność oraz dobre parametry trafności, co wskazuje na przydatność tego instrumentu do oceny HRQoL u pacjentów z RZS. Otrzymane wyniki mogą być pomocne w dalszych badaniach nad HRQoL pacjentów z RZS i podejmowaniu decyzji ukierunkowanych na poprawę jakości życia.
REFERENCJE (33)
1.
Lee DM, Weinblatt ME. Rheumatoid arthritis. Lancet 2001; 358: 903-911. .
2.
Scott DL, Garrood T. Quality of life measures: use and abuse. Baillieres Best Pract Res Clin Rheumatol 2000; 14: 663-687. .
3.
Meenan RF, Gertman PM, Mason JH. Measuring health status in arthritis. The arthritis impact measurement scales. Arthritis Rheum 1980; 23: 146-152. .
4.
de Jong Z, van der Heijde D, McKenna SP, Whalley D. The reliability and construct validity of the RAQoL: a rheumatoid arthritis-specific quality of life instrument. Br J Rheumatol 1997; 36: 878-883. .
5.
Fries JF, Spitz P, Kraines RG, Holman HR. Measurement of patient outcome in arthritis. Arthritis Rheum 1980; 23: 137-145. .
6.
Ware JE Jr, Sherbourne CD. The MOS 36-item short-form health survey (SF-36). I. Conceptual framework and item selection. Med Care 1992; 30: 473-483. .
7.
Rupp I, Boshuizen HC, Jacobi CE, et al. Co-morbidity in patients with rheumatoid arthritis: effect on health-related quality of life. J Rheumatol 2004; 31: 58-65. .
8.
Rupiński R, Lewandowski Z, Zielińska A, Filipowicz-Sosnowska A. Wpływ chorób współistniejących na rozwój niepełnosprawności w przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów. Reumatologia 2007; 45: 338-345. .
9.
Adaptacja własna z: Ware JE, Kosinski M, Gandek B. SF-36(R) Health Survey: Manual and Interpretation Guide, Lincoln, RI: QualityMetric Incorporated 1993, 2000. .
10.
Brzeziński J. Metodologia badań psychologicznych. PWN, Warszawa 1997. .
11.
Choynowski M. Podstawy i zastosowanie teorii rzetelności testów psychologicznych. W: Problemy psychologii matematycznej. Kozielecki J (red.). PWN, Warszawa 1971. .
12.
Jenkinson C, Layte R, Wright L, Coulter A. The U.K. SF-36: An analysis and interpretation manual. Health Services Research Unit. University of Oxford 1996. .
13.
Nunally JC. Psychometric Theory. MCGraw-Hill New York 1978. .
14.
Bungay K, Ware J. Measuring and monitoring health-related quality of of life. Current Concepts. Upjohn, Kalmazoo 1993. .
15.
Ware J, Gandek B. for the IQOLA Project: Overview of the SF-36 Health Survey and the International Quality of Life Assessment (IQOLA) Project. J Clin Epidemiol 1998; 51: 903-912. .
16.
McHorney CA, Ware JE Jr, Lu JF, Sherbourne CD. The MOS 36-item Short-Form Health Survey (SF-36): III. Tests of data quality, scaling assumptions, and reliability across diverse patient groups. Med Care 1994; 32: 40-66. .
17.
McHorney CA, Ware JE Jr, Raczek AE. The MOS 36-Item Short-Form Health Survey (SF-36): Psychometric and clinical tests of validity in measuring physical and mental health constructs. Med Care 1993; 31: 247-263. .
18.
Salafii F, Carotti M, Gasparini S, et al. The health-related quality of life in rheumatoid arthritis, ankylosing spondylitis, and psoriatic arthritis: a comparison with a selected sample of healthy people. Health Qual Life Outcomes 2009; 7: 25-31. .
19.
Wickman AM, Pinzur MS, Kadanoff R, Juknelis D. Health-related quality of life for patients with rheumatoid arthritis foot involvement. Foot Ankle Int 2004; 25: 19-26. .
20.
Moskalewicz B, Goryński P, Wojtyniak B. Czy dolegliwości reumatyczne istotnie ograniczają sprawność po 60. roku życia. Wyniki ogólnopolskiego badania epidemiologicznego. Pol Arch Med Wewn 2008; 118 (supl.) 31-35. .
21.
Bryl W, Wąsiewicz E, Krzyżaniak A, Gałęcki J. Badanie potrzeb rehabilitacyjnych. Zdrowie Publiczne 1991; 102: 5-6. .
22.
Bączyk G. Ocena jakości życia chorych na reumatoidalne zapalenie stawów. Pielęg Pol 1999; 9-10: 7-22. .
23.
Sierakowska M, Matys A, Kosior A i wsp. Ocena jakości życia pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Reumatologia 2006; 44: 298-303. .
24.
Meenan RF, Kazis LE, Anderson JJ. The stability of health status in rheumatoid arthritis: a five-year study of patients with established disease. Am J Public Health 1988; 78: 1484-1487. .
25.
Hill J, Bird HA, Lawton CW, Wright V. The arthritis impact measurement scales: an anglicized version to assess the outcome of British patients with rheumatoid arthritis. Br J Rheumatol 1990; 29: 193-196. .
26.
Odden MC, Whooley MA, Shlipak MG. Association of Chronic Kidney Disease and Anemia with Physical Capacity: The Heart and Soul Study. J Am Soc Nephrol 2004; 15: 2908-2915. .
27.
White CA, Pilkey RM, Lam M, Holland DC. Pre-dialysis clinic attendance improves quality of life among hemodialysis patients. BMC Nephrol 2002; 3: 3. .
28.
Rocco MV, Gassman JJ, Wang SR, Kaplan RM. Cross-sectional study of quality of life and symptoms in chronic renal disease patients The Modification of Diet in Renal Disease Study. Am J Kidney Dis 1997; 29: 888-896. .
29.
Rupiński R, Filipowicz-Sosnowska A. Aktywność choroby a niepełnosprawność u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów. Reumatologia 2005; 43: 129-137. .
30.
Sharma S, Oliver-Fernandez A, Liu W, et al. The impact of diabetic retinopathy on health-related quality of life. Curr Opin Ophthal 2005; 16: 155-159. .
31.
Lloyd A, Sawyer W, Hopkinson P. Impact of long-term complications on quality of life in patients with type 2 diabetes not using insulin. Value Health 2001; 4: 392-400. .
32.
Goldney RD, Phillips PJ, Fisher LJ, Wilson DH. Diabetes, depression, and quality of life: a population study. Diabetes Care 2004; 27: 1066-1070. .
33.
Baczyk G, Samborski P, Pieścikowska J, et al. Comparison functioning and quality of life of patients with osteoarthritis and rheumatoid arthritis. Adv Med Sci 2007; 52 Suppl 1: 55-59.
Copyright: © Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie. This is an Open Access journal, all articles are distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) License (
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.