OPIS PRZYPADKU
Krwotoczne zapalenie jelita grubego jako powikłanie leczenia cyklofosfamidem
Więcej
Ukryj
Data publikacji online: 30-08-2011
Reumatologia 2011;49(4):275-278
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Cyklofosfamid należy do leków alkilujących i znajduje istotne zastosowanie w reumatologii. Jedną z chorób, w których się go podaje, jest zapalenie wielomięśniowe. Podczas stosowania leku trzeba się liczyć z możliwymi działaniami niepożądanymi. W artykule opisano przypadek 61-letniej chorej na zapalenie wielomięśniowe, leczonej cyklofosfamidem, z dobrym efektem terapeutycznym i początkowo z dobrą tolerancją leku. Po podaniu ósmego dożylnego wlewu cyklofosfamidu u pacjentki wystąpiło krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Kolonoskopia wykazała obecność licznych owrzodzeń w dystalnym odcinku jelita grubego, a badanie histopatologiczne – niespecyficzne zapalenie błony śluzowej jelita. Wysunięto podejrzenie krwotocznego zapalenia jelita grubego po podaniu cyklofosfamidu i odstąpiono od dalszego stosowania leku. Dolegliwości u chorej ustąpiły w ciągu 10 dni po zastosowaniu hydrokortyzonu we wlewkach doodbytniczych i nie nawracały w trakcie dalszej 2-letniej obserwacji. Cyklofosfamid może wywoływać istotne działania niepożądane, a poza częstymi i dobrze znanymi należy brać pod uwagę możliwość wystąpienia rzadkich powikłań, w tym krwotocznego zapalenia jelita grubego.
REFERENCJE (22)
1.
Dalakas MC, Hohlfeld R. Polymyositis and dermatoyositis. Lancet 2003; 362: 971-982. .
2.
Lundberg I, Chung Y. Treatment and investigation of idiopathic inflammatory myopathies. Rheumatology (Oxford) 2000; 39: 7-17. .
3.
Schnabel A, Reuter M, Gross WL. Intravenous pulse cyclophosphamide in the treatment of interstitial lung disease due to collagen vascular diseases. Arthritis Rheum 1998; 41: 1215-1220. .
4.
Okada M, Suzuki K, Matsumoto M, et al. Intermittent intravenous cyclophosphamide pulse therapy for the treatment of active interstitial lung disease associated with collagen vascular diseases. Mod Rheumatol 2007; 17: 131-136. .
5.
Oddis CV. Current approach to the treatment of polymyositis and dermatomyositis. Curr Opin Rheumatol 2000; 12: 492-497. .
6.
Orzechowska-Juzwenko K. Leki układu immunologicznego i leki przeciwnowotworowe. W: Farmakologia t. 2. Kostowski W, Herman ZS (red.). Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003; 404-407. .
7.
Kovarsky J. Clinical pharmacology and toxicology of cyclophosphamide: emphasis on use in rheumatic diseases. Semin Arthritis Rheum 1983; 12: 359-372. .
8.
Martin F, Lauwerys B, Lefe`bvre C, et al. Side-effects of intravenous cyclophosphamide pulse therapy. Lupus 1997; 6: 254-257. .
9.
Marin-Suarez I, D’Cruz D, Mansoor M, et al. Immunosuppressive treatment in severe connective tissue diseases: effects of low dose intravenous cyclophosphamide. Ann Rheum Dis 1997; 56: 481-487. .
10.
McDermott EM, Powell RJ. Incidence of ovarian failure in systemic lupus erythematosus after treatment with pulse cyclophosphamide. Ann Rheum Dis 1996; 55: 224-229. .
11.
Salido M, Macarron P, Hernández-García C, et al. Water intoxication induced by low-dose cyclophosphamide in two patients with systemic lupus erythematosus. Lupus 2003; 12: 636-639. .
12.
McCarron M, Wright GD, Roberts SD. Water intoxication after low dose cyclophosphamide. BMJ 1995; 311: 292. .
13.
Mok CC, Wong WM, Shek TW, et al. Cumulative hepatotoxicity induced by low-dose cyclophosphamide therapy. Am J Gastroenterol 2000; 95: 845-846. .
14.
Langford CA. Complications of cyclophosphamide therapy. Eur Arch Otorhinolaryngol 1997; 254: 65-72. .
15.
Fortson WC, Tedesco FJ. Drug-induced colitis – a review. Am J Gastroenterol 1984; 79: 878-883. .
16.
Mehrothra TN. Hemorrhagic colitis after cyclophosphamide. Lancet 1966; 2: 345. .
17.
Durrani K, Papaliodis GN, Foster CS. Pulse IV cyclophosphamide in ocular inflammatory disease: efficacy and short-term safety. Ophthalmology 2004; 111: 960-965. .
18.
Stewart DJ, Morgan LR Jr, Verma S, et al. Pharmacology, relative bioavailability, and toxicity of three different oral cyclophosphamide preparations in a randomized, cross-over study. Invest New Drugs 1995; 13: 99-107. .
19.
Contreras G, Pardo V, Leclercq B, et al. Sequential therapies for proliferative lupus nephritis. N Engl J Med 2004; 350: 971-980. .
20.
Ginzler EM, Dooley MA, Aranow C, et al. Mycophenolate mofetil or intravenous cyclophosphamide for lupus nephritis. N Engl J Med 2005; 353: 2219-2228. .
21.
Sakamoto O, Ando M, Yoshimatsu S, et al. Systemic lupus erythemathosus complicated by CMV-induced hemophagocytic syndrome and colitis. Intern Med 2002; 41: 151-155. .
22.
Nguyen HN, Frank D, Handt S, et al. Severe gastrointestinal hemorrhage due to Mycobacterium avium complex in a patient receiving immunosuppressive therapy. Am J Gastroenterol 1999; 94: 232-235.
Copyright: © Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie. This is an Open Access journal, all articles are distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) License (
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.