PRACA PRZEGLĄDOWA
Współczesne kierunki rehabilitacji w zapalnych chorobach narządu ruchu
Więcej
Ukryj
Data publikacji online: 11-09-2013
Reumatologia 2013;51(4):298-303
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
U każdego pacjenta z chorobami reumatycznymi kompleksowa rehabilitacja jest jednym z najważniejszych sposobów przywrócenia funkcji i poprawy stanu zdrowia. Połączenie kinezyterapii, szczególnie indywidualnej, z różnymi metodami fizykoterapii (np. ultradźwiękami, krioterapią, laserem, elektroterapią) pozwala na uzyskanie korzystnych efektów leczenia. Chorym na reumatoidalne zapalenie stawów i zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa proponowany jest indywidualny program usprawniania, co jest uwarunkowane zróżnicowanym stopniem zaawansowania choroby i jej aktywności oraz czynnikami środowiskowymi i socjalnymi.
W artykule omówiono aktualne zasady postępowania rehabilitacyjnego w leczeniu zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa i reumatoidalnego zapalenia stawów.
REFERENCJE (41)
1.
Vlak T. Spondyloarthropathies – clinical evaluation and physical therapy. Reumatizam 2004; 51: 29-33.
2.
Forestier R, André-Vert J, Guillez P, et al. Non-drug treatment (excluding surgery) in rheumatoid arthritis: Clinical practice guidelines. Joint Bone Spine 2009; 76: 691-698.
3.
Milanowska K, Dega W. Rehabilitacja medyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2001; 402-412.
4.
Księżopolska-Orłowska K. Postępowanie rehabilitacyjne w reumatologii. Reumatologia 2012; 50: 181-184.
5.
Maddali Bongi S, Del Rosso A. How to prescribe physical exercise in rheumatology. Reumatismo 2010; 62: 4-11.
6.
Księżopolska-Orłowska K, Krasowicz-Towalska O, Wroński Z. Rehabilitacja pacjentów z chorobami reumatycznymi. Reumatologia 2007; 45: 41-45.
7.
Lange U. Is “going down to the gym” harmful for patients with inflammatory rheumatic disease? Z Rheumatol 2010; 69: 292-294.
8.
Williams SB, Brand CA, Hill KD. Feasibility and outcomes of a home-based exercise program on improving balance and gait stability in women with lower-limb osteoarthritis or rheumatoid arthritis: a pilot study. Arch Phys Med Rehabil 2010; 91: 106-114.
9.
Hurkmans EJ, van der Giesen FJ, Bloo H. Physiotherapy in rheumatoid arthritis: development of a practice guideline. Acta Reumatol Port 2011; 36: 146-158.
10.
Kennedy N. Exercise therapy for patients with rheumatoid arthritis: safety of intensive programmes and effects upon bone mineral density and disease activity. A literature review. Phys Ther Rev 2008; 11: 263-268.
11.
Baillet A, Zeboulon N, Gossec L, et al. Efficacy of cardiorespiratory aerobic exercise in rheumatoid arthritis: Meta-analysis of randomized controlled trials. Arthritis Care Res 2010; 62: 984-992. .
12.
Janse van Rensburg DC, Ker JA, Grant CC, Fletcher L. Effect of exercise on cardiac autonomic function in females with rheumatoid arthritis. Clin Rheumatol 2012; 31: 1155-1162.
13.
Beasley J. Osteoarthritis and rheumatoid arthritis: conservative therapeutic management. J Hand Ther 2012; 25: 163-171.
14.
Vliet Vlieland TP, Pattison D. Non-drug therapies in early rheumatoid arthritis. Best Pract Res Clin Rheumatol 2009; 23: 103-116.
15.
Baillet A, Vaillant M, Guinot M, et al. Efficacy of resistance exercises in rheumatoid arthritis: meta-analysis of randomized controlled trials. Rheumatology (Oxford) 2012; 51: 519-527. .
16.
Sharif S, Thomas JM, Donley DA, et al. Resistance exercise reduces skeletal muscle cachexia and improves muscle function in rheumatoid arthritis. Case Rep Med 2011; 2011: 1-7. .
17.
Cooney JK, Law RJ, Matschke V, et al. Benefits of exercise in rheumatoid arthritis. J Aging Res 2011; 2011: 681640.
18.
Kuncewicz E, Samborski P, Szpera A i wsp. Polskie podejście fizjoterapeutyczne usprawniania w reumatoidalnym zapaleniu stawów a zalecenia Panelu Ottawskiego. Chir Narządów Ruchu Ortop Pol 2009; 74: 289-294.
19.
Szczegielniak J, Łuniewski J, Bogacz K, Sliwiński Z. The use of Kinesiology Taping method in patients with rheumatoid hand – pilot study. Ortop Traumatol Rehabil 2012; 14: 23-30.
20.
Żuk B, Księżpolska-Orłowska K. Przydatność metody Kinesio Taping w chorobach zapalnych układu ruchu u dzieci. Reumatologia 2008; 46: 340-347.
21.
Żuk B, Księżpolska-Orłowska K. Ochrona stawów w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Zaopatrzenie ortopedyczne. Reumatologia 2009; 47: 241-248.
22.
Krawczyk-Wasielewska A, Kuncewicz E, Sobieska M i wsp. Ocena skuteczności fizykoterapii w uśmierzaniu bólu towarzyszącego reumatoidalnemu zapaleniu stawów. Nowa Medycyna 2007; 4: 74-79.
23.
Kuncewicz E, Gajewska E, Atarowska M i wsp. Postępowanie fizjoterapeutyczne w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Now Lek 2005; 74: 199-203.
24.
Biundo MD, Joseph J, Rush MD, et al. Rehabilitation of patients with rheumatic diseases. In: Kelley’s Textbook of Rheumatology. Harris ED, Sledge CB, Budd RC, et al. (eds.). 7th ed. Elsevier Saunders, Philadelphia 2005; 826-838.
25.
Alves AC, de Carvalho Pde T, Parente M, et al. Low-level laser therapy in different stages of rheumatoid arthritis: a histological study. Lasers Med Sci 2012; 28: 529-536.
26.
Księżopolska-Pietrzak K, Cygler B, Lesiak A i wsp. Wpływ leczenia niskimi temperaturami na rękę reumatoidalną. Reumatologia 1993; 31: 179-183.
27.
Albrecht K, Albert C, Lange U, et al. Different effects of local cryogel and cold air physical therapy in wrist rheumatoid arthritis visualised by power Doppler ultrasound. Ann Rheum Dis 2009; 68: 1234-1235.
28.
Wojtecka-Łukasik E, Księżopolska-Orłowska K, Gaszewska E, et al. Cryotherapy decreases histamine levels in the blood of patients with rheumatoid arthritis. Inflamm Res 2010; 59: 253-255.
29.
Stanek A, Cholewka A, Wencel K i wsp. Wpływ krioterapii ogólnoustrojowej na proteinogram u pacjentów z zesztywniającym zapaleniem stawów kręgosłupa. Fizjoter Pol 2011; 2: 115-121.
30.
Stanek A, Cieślar G, Strzelczyk J i wsp. Influence of cold on inflammatory markers in patients with ankylosing spodylitis and healthy volunteers. Pol J Environ Stud 2010; 19: 167-175.
31.
Vliet Vlieland T, Li L. Rehabilitation in rheumatoid arthritis and ankylosing spondylitis: differences and similarities. Clin Exp Rheumatol 2009; 27(4 Suppl 55): S171-S178.
32.
Günendi Z, Sepici Dinçel A, Erdog˘an Z, et al. Does exercise affect the antioxidant system in patients with ankylosing spondylitis? Clin Rheumatol 2010; 29: 1143-1147.
33.
Ribeiro F, Leite M, Silva F, Sousa O. Physical exercise in the treatment of Ankylosing Spondylitis: a systematic review. Acta Reumatol Port 2007; 32: 129-137. .
34.
Altan L, Korkmaz N, Dizdar M, Yurtkuran M. Effect of Pilates training on people with ankylosing spondylitis. Rheumatol Int 2012; 32: 2093-2099.
35.
Gyurcsik ZN, András A, Bodnár N, et al. Improvement in pain intensity, spine stiffness, and mobility during a controlled individualized physiotherapy program in ankylosing spondylitis. Rheumatol Int 2012; 32: 3931-3936.
36.
Henderson S. Rehabilitation techniques in ankylosing spondylitis management: a case report. J Can Chiropr Assoc 2003; 47: 161-167.
37.
Aytekin E, Caglar NS, Ozgonenel L, et al. Home-based exercise therapy in patients with ankylosing spondylitis: effects on pain, mobility, disease activity, quality of life, and respiratory functions. Clin Rheumatol 2012; 31: 91-97. .
38.
Hulejová H, Levitová A, Kuklová M, et al. No effect of physiotherapy on the serum levels of adipocytokines in patients with ankylosing spondylitis. Clin Rheumatol 2012; 31: 67-71. .
39.
Zochling J, van der Heijde D, Burgos-Vargas R, et al.; Assessment in AS' international working group; European League Against Rheumatism. ASAS/EULAR recommendations for the management of ankylosing spondylitis. Ann Rheum Dis 2006; 65: 442-445.
40.
Baldwin D, Johnstone B, Ge B, et al. Randomized prospective study of a workplace ergonomic interwention for individuals with rheumatoid arthritis and osteoarthritis. Arthritis Care Res 2012; 64: 1527-1535.
41.
Kwolek A. Rehabilitacja medyczna. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2003; 297-303.
Copyright: © Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie. This is an Open Access journal, all articles are distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) License (
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.