Wielu cytokinom (m.in. czynnikowi martwicy nowotworów, tumour necrosis factor – TNF, interleukinom 6, 8, 17 i 23) przypisuje się istotną rolę w odpowiedzi zapalnej oraz w procesach destrukcji chrząstki i kości stawowej. Uważa się, że w młodzieńczym idiopatycznym zapaleniu stawów (MIZS) oznaczanie stężenia tych cytokin może mieć pomocniczą wartość diagnostyczną i być użyteczne w monitorowaniu przebiegu choroby. Niektóre z cytokin (TNF, IL-6) przyczyniają się również do powstania i utrzymywania się przetrwałego bólu stawów zajętych procesem zapalnym. Celem pracy było porównanie profilu i stężenia powyższych cytokin w surowicach dzieci z MIZS oraz z bólem stawów, którego przyczyny nie udało się ustalić („artralgia”). Stwierdzono, że u dzieci chorujących na MIZS stężenia badanych cytokin wykazują znaczny stopień wzajemnej korelacji, a wytwarzanie niektórych cytokin (IL-23 w postaci nielicznostawowej oraz TNF w postaci wielostawowej) nasila się w okresie okołopokwitaniowym. U dzieci z „artralgiami” takich zależności natomiast nie zaobserwowano (wytwarzanie cytokin było nieskoordynowane i niezależne od pokwitania). Mimo tych różnic, w grupie dzieci z „artralgią” zarówno profil, jak i stężenia ocenianych cytokin nie różniły się w sposób statystycznie istotny od profilu i stężeń u dzieci z MIZS. Dlatego też autorki niniejszej pracy uważają, że u dzieci dolegliwości bólowe stawów o nieustalonej przyczynie („artralgie”) zobowiązują do wnikliwej obserwacji i dalszej diagnostyki.