EN PL
PRACA PRZEGLĄDOWA
Poszukiwanie serologicznego markera reumatoidalnego zapalenia stawów – rys historyczny
 
Więcej
Ukryj
 
Data publikacji online: 27-09-2011
 
 
Reumatologia 2011;49(5):378-382
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Reumatoidalne zapalenie stawów jest najczęściej występującą przewlekłą chorobą zapalną o nieznanej etiologii. Mimo ustalonych kryteriów diagnostycznych, rozpoznanie tej jednostki nastręcza duże problemy, zwłaszcza we wczesnej fazie choroby. Trwają więc poszukiwania przeciwciał markerowych o dobrze ustalonej wartości diagnostycznej. Do niedawna jedynym laboratoryjnym kryterium diagnostycznym był tzw. klasyczny czynnik reumatoidalny klasy IgM, przeciwciało o bardzo dobrze poznanym i udokumentowanym udziale w patomechanizmie choroby. Od 2010 r. dodatkowym parametrem laboratoryjnym, który obok wysokiej swoistości i specyficzności ma także duże znaczenie prognostyczne, są przeciwciała dla cytrulinowanych białek ACPA. Głównym atutem tych przeciwciał jest to, że mogą one występować na wiele lat wcześniej przed pojawieniem się pierwszych objawów choroby. Zarówno czynnik reumatoidalny, jak i przeciwciała ACPA były rutynowo oznaczane w Instytucie Reumatologii niemalże od momentu pojawienia się wzmianek literaturowych na ich temat. Podejmowano także próby przeprowadzania własnych badań i wdrażania ich wyników do diagnostyki chorób tkanki łącznej. W artykule podjęto próbę prześledzenia historii tych badań.
 
REFERENCJE (41)
1.
Mackiewicz S, Hrycaj P. Reumatoidalne zapalenie stawów. W: Reumatologia, Mackiewicz S, Zimmerman-Górska I (red.). Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 1995; 87-101.  .
 
2.
Firestein GS. Etiology and pathogenesis of rheumatoid arthritis. Kelley's Textbook of Rheumatology. Kelly WN, et al. (red.). WB Saunders, Philadelphia 1981; 921-966.  .
 
3.
Fleming A, Grown JM, Corbett M. Early rheumatoid disease. Ann Rheum Dis 1976; 35: 357-360.  .
 
4.
Arnett FC, Edwarthy SM, Bloch DA, et al. The American Rheumatism Association 1987 revised criteria for the classification of rheumatoid arthritis. Arthritis Rheum 1988; 31: 315-324.  .
 
5.
Ropes MW, Bennet GA, Cobb S, et al. 1958 revision of diagnostic criteria of rheumatoid arthritis. Bull Rheum Dis 1958; 9: 175-176.  .
 
6.
Aletaha D, Neogi T, Silman AJ, et al. 2010 rheumatoid arthritis classification criteria: an American College of Rheumatology/Eurorean League Against Rheumatism collaborative initiative. Arthritis Rheum 2010; 62: 2569-2581.  .
 
7.
Palster B. Rheumatoid disease and their management. Medical Tribune, Wisbaden 1999.  .
 
8.
Matsuda Y, Yamanaka H, Higamik K, et al. The lag between active joint inflammation and radiologic progression in patients with early rheumatoid arthritis. J Rheumatol 1998; 25: 427-432.  .
 
9.
Fuchs HA, Kaye JJ, Callahan LF, et al. Evidence of significant radiographic damage in rheumatoid arthrits within the first 2 years of disease. J Rheumatol 1989; 16: 585-591. .
 
10.
Wilke WS, Clough JD. Therapy for rheumatoid arthritis: combinations of disease-modifying drugs and new paradims of treatment. Semin Arthritis Rheum 1991; 21 (2 Suppl): 21-34. .
 
11.
Harris ED Jr. Rheumatoid artritis: pathophysiology and implications for Therapy. N Engl J Med 1990; 322: 1277-1289. .
 
12.
Waaler E: On the occurance of a factor in human serum activating the specific agglutination of sheep blood corpuscles. Acta Pathol Microbiol Scand 1940; 17: 172-188. .
 
13.
Rose HM, Ragan C, Pearce E, et al. Differential agglutination of normal and sensitized sheep erythrocytes by sera of patients with rheumatoid arthritis. Proc Soc Exp Biol Med 1948; 68: 1-6. .
 
14.
Gioud-Paquet M, Auvinet M, Raffin T. IgM rheumatoid factor (RF), IgA RF, IgE RF and IgG RF detected by ELISA in rheumatoid arthritis. Ann Rheum Dis 1987; 46: 65-71. .
 
15.
Masi AT, Medsger TA. Epidemiology of the rheumatic diseases. Arthritis and Allied Conditions. McCarty DJ (ed.). Lea & Febiger, Philadelphia 1979. .
 
16.
Bennett PH, Wood PHN (eds). Population Studies of the Rheumatic Diseases. Excerpta Medica, Amsterdam 1968. .
 
17.
Carson DA. Rheumatoid factor. Kelley’s Textbook of Rheumatology. Kelly WN, et al. (ed.). WB Saunders, Philadelphia 1981; 677-690. .
 
18.
Williams RC Jr. Rheumatoid factor: historical perspective, origins and possible role in diseases. J Rheumatol 1992; Suppl 33: 42-45. .
 
19.
Biernacka E. Oznaczanie czynników reumatoidalnych klasy IgG i IgA metodą ELISA. W: Metody diagnostyki serologicznej w reumatologii. Luft S (red.). PWN, Warszawa 1996; 63-67. .
 
20.
Williams RC Jr. Rheumatoid factors and other serum components associated with rheumatoid arthritis. Rheumatoid Arthritis as a systemic Diseases. WB Saunders, Philadelphia 1974; 162. .
 
21.
Nienhuis RL, Mandema EA. A new serum factor in patients with rheumatoid arthritis, the antiperinuclearfactor. Ann Rheum Dis 1964; 23: 302-305. .
 
22.
Hoet RM, Van Venrooij WJ. The antiperinuclear factor antikeratin antibodies in rheumatoid arthritis. In: Rheumatoid Arthritis. Smolen J, Kalden J, Maini RN (eds). Springer – Verlag, Berlin 1992; 299-318. .
 
23.
Young B, Mallya R, Leslie R, et al. Antikeratin antibodies in rheumatoid arthritis. Br Med J 1979; 2: 97-99. .
 
24.
Hoet RM, Boerbooms AM, Arends M, et al. Antiperinuclear factor, a marker autoantibody for rheumatoid arthritis: colocalisation of the perinuclear factor and profilaggrin. Ann Rheum Dis 1991; 50: 611-618. .
 
25.
Simon M, Girbal E, Sebbag M, et al. The cytokeratin filament-aggregating protein filaggrin is the target of so-called “antikeratin antibodies” specific for rheumatoid arthritis. J Clin Invest 1993; 92: 1387-1393. .
 
26.
Aho K, Palosuo T, Lukka M. Antifilaggrin antibodies in recent – onset arthritis. Scand J Rheumatol 1999; 28: 113-116. .
 
27.
Harding CR, Scott IR. Histidine-rich proteins (filaggrins): structural and funcional heterogeneity during epidermal differentiation. J Mol Biol 1983; 170: 651-673. .
 
28.
Schellekens GA, de Jong BAW, van den Hoogen FHJ, et al. Citrulline is an Essential constituent of antigenic determinants recognized by rheumatoid arthritis-specific autoantibodies. J Clin Invest 1998; 101: 273-281. .
 
29.
Girbal-Neuhauser E, Durieux JJ, Arnaud M, et al. The epitopes targeted by the rheumatoid arthritis-associated antifiaggrin autoantibodies are posttranslationally generated on various sites of (pro)filaggrin by deimitation of arginine residues. J Immunol 1999; 162: 585-594. .
 
30.
Sebbeg M, Simon M, Vincent C, et al. The antiperinuclear factor and the so-called anti-keratin antibodies are the same rheumatoid arthritis-specific autoantibodies. J Clin Invest 1995; 95: 2672-2679. .
 
31.
Kroot EJ, De Jong BA, Van Leeuwen MA, et al. The prognostic value of anti-cyclic citrullinated peptide antibody in patients with recent-onset rheumatoid arthritis. Arthritis Rheum 2000; 43: 1831-1835. .
 
32.
Despres N, Boire G, Lopez-Longo FJ, et al. The Sa system: a novel antigen-antibody system specific for rheumatoid arthritis. J Rhematol 1994; 21: 1027-1033. .
 
33.
Vossenaar ER, Despres N, Lapointe E, et al. Rheumatoid arthritis specific anti-Sa antibodies target citrullinated vimentin. Arthritis Res Ther 2004; 6: 142-150. .
 
34.
Chang X, Yamada R, Suzuki A, et al. Citrillination of fibronectin in rheumatoid arthritis synovial tissue. Rheumatology 2005; 44: 1374-1382. .
 
35.
Chang X, Yamada R, Sawada T, et al. The inhibition of antithrombin by peptidylarginine deiminase 4 may contribute to pathogenecis of rheumatoid arthritis. Rheumatology 2005; 44: 293-298. .
 
36.
Takizawa T, Suzuki A, Sawada T, et al. Citrullinated fibrinogen detected as a soluble citrullinated autoantigen in rheumatoid arthritis synovial fluid. Ann Rheum Dis 2006; 65: 1013-1020. .
 
37.
Lundberg K, Kinloch A, Fisher BA. Antibodies to citrullinated -enolase peptide 1 are specific for rheumatoid arthritis and cross-react with bacterial enolase. Arthritis Rheum 2008; 58: 3009-3019. .
 
38.
Coenen D, Verschueren P, Westhovens R, et al. Technical and diagnostic performance of 6 assays for the measurement of ctrullinated protein/peptide antibodies in the diagnosis of rheumatoid arthritis. Clinical Chemistry 2007; 53: 498-504. .
 
39.
Bizzaro N, Tonutti E, Tozzoli R, et al. Analytical and diagnostic characteristics of II 2nd- and 3rd- generation immunoenzymatic methods for the detection of antibodies to citrullinated proteins. Clinical Chemistry 2007; 53: 1527-1533. .
 
40.
Nielen MM, van Schaardenburg D, Reesink HW, et al. Specific autoantibodies precede the symptoms of rheumatoid arthritis. Arhritis Rheum 2004; 50: 380-386. .
 
41.
Mydel P, Wang Z, Brisslert M, et al. Carbamylation-dependent activation of T cells: a novel mechanism in the pathogenesis of autoimmune arthritis. J Immunol 2010; 184: 6882-6890.
 
Copyright: © Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie. This is an Open Access journal, all articles are distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
eISSN:2084-9834
ISSN:0034-6233
Journals System - logo
Scroll to top