Cel pracy: Celem badania była ocena wpływu β-(1,3/1,6)-D-glukanu izolowanego z grzyba Pleurotus ostreatus (β-glukan-PO) na postępowanie profilaktyczne oraz leczenie adiuwantowego zapalenia stawów (adjuvant arthritis – AA), a także na leczenie metotreksatem (MTX) u szczurów.
Materiał i metody: W grupie szczurów z AA profilaktycznie podawano MTX (1 mg/kg m.c. na tydzień), β-glukan-PO (1 mg/kg m.c. co drugi dzień) lub ich kombinację przez 28 dni od aplikacji adiuwantu. Metotreksat i β-glukan-PO (15 mg/kg m.c. codziennie) stosowano także terapeutycznie od 13. do 35. dnia po immunizacji. Jako markery stanu zapalnego oraz zapalenia stawów oceniano masę ciała, obrzęk tylnej łapy, wynik oceny artrogramu oraz stężenie albumin w surowicy.
Wyniki: Profilaktyczne podawanie małej dawki MTX znamiennie hamowało markery zarówno stanu zapalnego, jak i zapalenia stawów. Metotreksat i jego kombinacja z β-glukanem-PO znamiennie zwiększała masę ciała u szczurów z zapaleniem stawów. β-glukan-PO podawany w monoterapii nie wpływał na masę ciała, ale znamiennie zmniejszał zarówno obrzęk tylnej łapy, jak i wynik oceny zapalenia stawów. W skojarzeniu z MTX, β-glukan-PO znacznie wzmacniał korzystne działanie MTX, co powodowało wyraźniejsze zmniejszenie obrzęku tylnej łapy oraz obniżenie wskaźników oceny zapalenia stawów.
Stężenie albuminy w surowicy u szczurów w grupie kontrolnej z zapaleniem stawów było znamiennie mniejsze niż w grupie kontrolnej zdrowych osobników. Zarówno MTX w monoterapii, jak i leczenie skojarzone MTX + β-glukan-PO znamiennie hamowało zmniejszanie stężenia albuminy w surowicy. Pod względem terapeutycznym MTX nie wywierał istotnego wpływu na markery stanu zapalnego oraz zapalenia stawów. β-glukan-PO w dużej dawce (15 mg/kg m.c.) w monoterapii hamował obrzęk tylnej łapy, poprawiał wyniki oceny artrogramu oraz stężenie albuminy w surowicy.
Wnioski: β-glukan-PO w monoterapii działał korzystnie zarówno na rozwój, jak i leczenie AA stawów u szczurów oraz zwiększał skuteczność podstawowego leczenia za pomocą MTX. U pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów taki immunomodulator może zapobiegać wtórnym infekcjom i przywracać upośledzoną homeostazę immunologiczną.