Celem pracy była ocena skuteczności i bezpieczeństwa leczenia rytuksymabem (RTX) stosowanym w latach 2007–2012 zgodnie z wytycznymi programu terapeutycznego u chorych z ciężką, aktywną postacią reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS).
Materiał i metody: Rytuksymab stosowano jako leczenie drugo- lub trzecioliniowe u 38 dorosłych chorych z aktywnym RZS (DAS28 > 3,2), u których wystąpiła pierwotna lub wtórna nieskuteczność leczenia inhibitorami czynnika martwicy nowotworu (tumor necrosis factor – TNF). W grupie badanej było 31 kobiet (81,6%) i 7 mężczyzn (18,4%). Średni wiek chorych wynosił 54,6 ±11,2 roku, a średni czas trwania RZS wynosił 16,3 ±7,9 roku. Skuteczność leczenia oceniano przez 36 miesięcy, posługując się kryteriami EULAR (The European League Against Rheumatism).
Wyniki: W 6., 12., 24., 30. i 36. miesiącu obserwacji dobrą odpowiedź na leczenie RTX stwierdzono u odpowiednio 18,4%, 30%, 21,7%, 64,3% i 88,9% chorych. Umiarkowaną odpowiedź uzyskano u 73,7%, 53,3%, 60,9%, 14,3% i 0% chorych odpowiednio w 6., 12., 24., 30. i 36. miesiącu obserwacji. Brak odpowiedzi na leczenie odnotowano u 7,9% chorych w 6. miesiącu obserwacji, u 16,7% chorych w 12. mie­siącu, 17,4% w 24. miesiącu, 21,4% w 30. miesiącu i u 11,1% w 36. mie­siącu obserwacji. Brak pierwotnej odpowiedzi na leczenie RTX stwierdzono u 2 chorych (5,3%), natomiast utratę odpowiedzi na leczenie u 10 chorych (26,3%).
W czasie leczenia RTX liczba chorych przyjmujących glikokortykosteroidy zmniejszyła się z 34 (89,5%) do 16 (42,1%) chorych (p < 0,001). Leczenie RTX pozwoliło na obniżenie średniej dobowej dawki steroidów o 23,8%. Działania niepożądane (obrzęk Quinckego, hipotonia i świąd skóry) podczas infuzji RTX wystąpiły u 3 chorych (7,9%). Istotne powikłania infekcyjne w czasie terapii RTX obserwowano u 5 chorych (13,1%).
Wnioski: Rytuksymab jest bezpieczną i skuteczną formą terapii u chorych na aktywną postać wieloletniego RZS leczonego poprzednio wieloma lekami modyfikującymi przebieg choroby.