Toczeń rumieniowaty układowy jest chorobą rozwijającą się na podłożu autoimmunizacji. U większości chorych obserwuje się nadwrażliwość na promieniowanie ultrafioletowe (UV), które może zaostrzać przebieg choroby, dlatego pacjentom zaleca się fotoprotekcję.
Cel pracy: Zbadanie stężenia 25(OH)D3 u chorych na toczeń rumieniowaty oraz ocena zależności pomiędzy jej stężeniem a aktywnością choroby, rodzajem stosowanej farmakoterapii i wybranymi czynnikami ryzyka niedoboru witaminy D.
Materiał i metody: Badaniami objęto 48 chorych na toczeń rumieniowaty układowy (44 kobiety i 4 mężczyzn). Rozpoznanie ustalano na podstawie kryteriów ACR, a aktywność choroby oceniano za pomocą skali SLAM. Stężenie 25(OH)D3 w surowicach badano zautomatyzowaną metodą immunoelektrochemiluminescencji na platformie Elecsys 2010 (Roche Diagnostic GmbH) w systemie kontroli DEQAS.
Wyniki: Stężenie 25(OH)D3 w surowicach chorych na toczeń rumieniowaty wynosiło średnio 11,99&#177;7,98 ng/ml. U 47 (97,91%) osób stężenie 25(OH)D3 w surowicy było niższe od zalecanego (<30 ng/ml), w tym u 2 (4,16%) chorych stwierdzono hipowitaminozę, a stan niedoboru/deficytu (<20 ng/ml) u 45 (93,75%). Stężenie 25(OH)D3 w surowicy chorych na toczeń badanych w chłodnej połowie roku (od 5 października do 5 kwietnia) było istotnie niższe (p=0,009) w porównaniu ze stężeniem u pacjentów badanych w ciepłym półroczu (od 5 kwietnia do 5 października). Ponadto w okresie jesienno-zimowym ryzyko wystąpienia niedoboru/deficytu witaminy D było 10 razy większe w porównaniu z ryzykiem w okresie wiosenno-letnim (OR=10,14; p<0,05). Nie stwierdzono istotnego wpływu takich zmiennych, jak wiek, płeć, masa ciała, wzrost, BMI, II lub III fototyp skóry, czas trwania choroby, stosowanie leków przeciwmalarycznych i glikokortykosteroidów na stężenie 25(OH)D3. Nie wykazano istotnej statystycznie korelacji pomiędzy stężeniem 25(OH)D3 a aktywnością tocznia rumieniowatego układowego ocenianą za pomocą skali SLAM.
Wnioski: Wyniki badania potwierdzają występowanie niedoboru witaminy D u chorych na toczeń rumieniowaty układowy i skłaniają do opracowania skutecznych metod suplementacji.