PRACA ORYGINALNA
Analiza wybranych czynników, w tym niedoborów witaminy D3, wpływających
na jakość życia chorych na reumatoidalne zapalenie stawów
Data nadesłania: 02-08-2013
Data ostatniej rewizji: 01-11-2013
Data akceptacji: 21-11-2013
Data publikacji online: 24-12-2013
Data publikacji: 20-12-2013
Reumatologia 2013;51(6):415-421
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy: Zbadanie jakości życia chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) oraz określenie jej związku z wiekiem, czasem trwania, aktywnością i stopniem zaawansowania choroby oraz stężeniem witaminy D3 w surowicy.
Materiał i metody: Do badania zakwalifikowano kolejnych 119 chorych na RZS (107 kobiet i 12 mężczyzn w wieku 59,7 ±11,7 roku) leczonych w Klinice Chorób Wewnętrznych i Reumatologii WIM CSK MON, u których oznaczono stężenie witaminy D3 w surowicy. Chorzy wypełnili kwestionariusze: SF-36, skalę depresji Becka, HAQ, oraz określili w skali VAS stopień nasilenia bólu i zmęczenia. W badaniach laboratoryjnych oznaczono: morfologię krwi obwodowej, odczyn Biernackiego, stężenie kreatyniny, wapnia, fosforanów i 25-hydroksycholekalcyferolu w surowicy. Aktywność choroby określono według wskaźnika DAS28. W analizie statystycznej zastosowano metodę Statistica wersja 10.
Wyniki: Wskaźnik DAS28 korelował ujemnie z wynikami skali SF-36 i skali Becka. Chorzy z niedawno rozpoznanym RZS wykazywali gorsze wyniki w skali depresji i w podskalach SF-36 dotyczących wpływu emocji i bólu. Wiek chorych, czas trwania choroby, stopień uszkodzenia stawów oraz stężenie witaminy D3 w surowicy nie korelowały istotnie ze wskaźnikami jakości życia.
Wnioski: Reumatoidalne zapalenie stawów wywiera znaczący wpływ na jakość życia poprzez ból i upośledzenie fizyczne. Chorzy z niedawno rozpoznanym RZS częściej cierpią z powodu bólu i obniżonego nastroju niż chorzy przewlekle leczeni. Aktywność choroby wykazuje niewielki negatywny wpływ na jakość życia chorych na RZS. Konieczne są dalsze badania, aby określić znaczenie niedoboru witaminy D3 dla jakości życia tych chorych.
Materiał i metody: Do badania zakwalifikowano kolejnych 119 chorych na RZS (107 kobiet i 12 mężczyzn w wieku 59,7 ±11,7 roku) leczonych w Klinice Chorób Wewnętrznych i Reumatologii WIM CSK MON, u których oznaczono stężenie witaminy D3 w surowicy. Chorzy wypełnili kwestionariusze: SF-36, skalę depresji Becka, HAQ, oraz określili w skali VAS stopień nasilenia bólu i zmęczenia. W badaniach laboratoryjnych oznaczono: morfologię krwi obwodowej, odczyn Biernackiego, stężenie kreatyniny, wapnia, fosforanów i 25-hydroksycholekalcyferolu w surowicy. Aktywność choroby określono według wskaźnika DAS28. W analizie statystycznej zastosowano metodę Statistica wersja 10.
Wyniki: Wskaźnik DAS28 korelował ujemnie z wynikami skali SF-36 i skali Becka. Chorzy z niedawno rozpoznanym RZS wykazywali gorsze wyniki w skali depresji i w podskalach SF-36 dotyczących wpływu emocji i bólu. Wiek chorych, czas trwania choroby, stopień uszkodzenia stawów oraz stężenie witaminy D3 w surowicy nie korelowały istotnie ze wskaźnikami jakości życia.
Wnioski: Reumatoidalne zapalenie stawów wywiera znaczący wpływ na jakość życia poprzez ból i upośledzenie fizyczne. Chorzy z niedawno rozpoznanym RZS częściej cierpią z powodu bólu i obniżonego nastroju niż chorzy przewlekle leczeni. Aktywność choroby wykazuje niewielki negatywny wpływ na jakość życia chorych na RZS. Konieczne są dalsze badania, aby określić znaczenie niedoboru witaminy D3 dla jakości życia tych chorych.
REFERENCJE (28)
1.
Combe B, Landewe R, Lukas C, et al. EULAR recommendations for the management of early arthritis. Report of a task force of the European Standing Committee for International Clinical Studies Including Therapeutics. Ann Rheum Dis 2007; 66: 34-45.
2.
Aletaha D, Neogi T, Silman AJ, et al. 2010 Rheumatoid arthritis classification criteria: an American College of Rheumatology/European League Against Rheumatism collaborative initiative. Arthritis Rheum 2010; 62: 2569-2581.
3.
Koligat D, Leszczyński P, Pawlak-Buś K i wsp. Ocena jakości życia pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów leczonych leflunomidem – przegląd literatury. Reumatologia 2012; 50: 227-232.
4.
Ware JE Jr, Kosinski M, Gandek B, et al. The factor structure of the SF-36 Health Survey in 10 countries: results from the IQOLA project. J Clin Epidemiol 1998; 51: 1159-1165.
5.
Ware JE Jr, Gandek B. Overview of the SF-36 Health Survey and the International Quality of Life Assessment (IQOLA) Project. J Clin Epidemiol 1998; 11: 903-912.
6.
Costenbader KH, Feskanich D, Holmes M, et al. Vitamin D intake and risks of systemic lupus erythematosus and rheumatoid arthritis in women. Ann Rheum Dis 2008; 67: 530-535.
8.
Merlino LA, Curtis J, Mikuls TR, et al. Vitamin D intake is inversely associated with rheumatoid arthritis: results from the Iowa Women’s Health Study. Arthritis Rheum 2004; 50: 72-77.
9.
Anand S, Kaysen GA, Chertow GM, et al. Vitamin D deficiency, self-reported physical activity and health-related quality of life: the Comprehensive Dialysis Study. Nephrol Dial Transplant 2011; 26: 3683-3688.
10.
Huang W, Shah S, Long Q, et al. Improvement of pain, sleep, and quality of life in chronic pain patients with vitamin D supplementation. Clin J Pain 2013; 29: 341-347.
11.
Motsinger S, Lazovich D, MacLehose RF, et al. Vitamin D intake and mental health-related quality of life in older women: the Iowa Women’s Health Study. Maturitas 2012; 71: 267-273.
12.
Ecemis GC, Atmaca A. Quality of life is impaired not only in vitamin D deficient but also in vitamin D insufficient premenopausal women. J Endocrinol Invest 2013; PMD 23511484.
13.
Milaneschi Y, Shardell M, Corsi AM, et al. Serum 25-hydroxyvitamin D and depressive symptoms in older women and men. J Clin Endocrinol Metab 2010; 95: 3225-3233.
14.
Hoang MT, Defina LF, Willis BL, et al. Association between low serum 25-hydroxyvitamin D and depression in a large sample of healthy adults: the Cooper Center Longitudinal study. Mayo Clin Proc 2011; 86: 1050-1055.
15.
Aletaha D, Neogi T, Silman AJ, et al. 2010 rheumatoid arthritis classification criteria: an American College of Rheumatology/European League Against Rheumatism collaborative initiative. Ann Rheum Dis 2010; 69: 1580-1588.
16.
Arnett FC, Edworthy SM, Bloch DA, et al. The American Rheumatism Association 1987 revised criteria for the classification of rheumatoid arthritis. Arthritis Rheum 1988; 3: 315-324.
17.
Tylka J, Piotrowicz R. Kwestionariusz oceny jakości życia SF-36 – wersja polska. Kardiol Pol 2009; 67: 1166-1169.
18.
Picchianti-Diamanti A, Germano V, Ferlito C, et al. Health-related quality of life and disability in patients with rheumatoid, early rheumatoid and early psoriatic arthritis treated with etanercept. Qual Life Res 2010; 19: 821-826.
19.
Żołnierczyk-Zreda D, Wrześniewski K, Bugajska J i wsp. Polska wersja kwestionariusza SF-36v2 do badania jakości życia. CIOPPIB, Warszawa 2009; 71.
20.
Wysocka-Skurska I, Sierakowska M, Sierakowski S. Ocena pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów w zależności od stosowanej terapii farmakologicznej. Reumatologia 2012; 50: 16-23.
21.
Sierakowska M, Matys A, Kosior A i wsp. Ocena jakości życia pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Reumatologia 2006; 44: 298-303.
22.
Meenan R, Mason J, Anderson J, et al. AIMS-2: The content and properties of a revised and expanded arthritis impact measurement scales health status questionnaire. Arthritis Rheum 1992; 31: 714-720.
23.
Sherrer YS, Bloch DA, Mitchell DM, et al. Disability in rheumatoid arthritis: comparison of prognostic factors across three populations. J Rheumatol 1987; 14: 705-709.
24.
West E, Jonsson SW. Health-related quality of life in rheumatoid arthritis in Northern Sweden: a comparison between patients with early RA, patients with medium-term disease and controls, using SF-36. Clin Rheumatol 2005; 24: 117-122.
25.
Russell AS. Quality of life assessment in rheumatoid arthritis. Pharmacoeconomics 2008; 26: 831-846.
26.
Haroon N, Aggarwal A, Lawrence A, et al. Impact of rheumatoid arthritis on quality of life. Mod Rheumatol 2007; 17: 290-295.
27.
Standfield L, Norris S, Harvey C, et al. Relationship between rheumatoid arthritis disease severity, health-related utility, and resource use in Australian patients: a cross-sectional, multicenter study. Clin Ther 2010; 32: 1329-1342.
28.
Holick MF, Binkley NC, Bischoff-Ferrari HA, et al. Evaluation, treatment and prevention of vitamin D deficiency: An Endocrine Society clinical practice guideline. J Clin Endocrinol Metab 2011; 96: 1911-1930.
Copyright: © Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie. This is an Open Access journal, all articles are distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-9834 |
| ISSN: | 0034-6233 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
